Türkiye’nin uzun bir süredir Doğu Akdeniz’de kıyıdaş diğer ülkelerle ciddi sorunlar yaşadığını söyleyen Uluslararası İlişkiler Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Bahadır Kaynak, Libya’ya asker gönderilmezse ve mevcut hükümet devrilirse, Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de prestij kaybına uğrayacağını ve çıkarlarının olumsuz etkileneceğini söyledi. Kaynak, Eastmed Doğalgaz Boru Hattı Projesi’nin ekonomik maliyet dolayısıyla yapılmasının mümkün olmadığına da vurgu yaptı. 

Altınbaş Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Bahadır Kaynak, İsrail’den Güney Kıbrıs’a ve Yunanistan’a kadar birçok ülkenin Doğu Akdeniz’deki doğalgaz kaynaklarını kendi aralarında paylaşıp Türkiye’yi dışlamış durumda olduklarını aktararak, Libya tezkeresine yönelik değerlendirmelerde bulundu.

TÜRKİYE DESTEK VERMEZSE HÜKÜMET DEVRİLEBİLİR

Libya’daki muhaliflerin hükümeti devirebileceğini söyleyen Dr. Kaynak, “Türkiye, Doğu Akdeniz’de kendi çıkarlarının korunmadığından ve diğer ülkelerin kendisini dışladığından şikayetçi. Bundan dolayı Libya’daki hükümete destek olmak için tezkere meclisten geçti. Aslında alan kontrolünün büyük bir çoğunluğu muhalif gruplarda ama BM nezdinde tanınan meşru hükümet Türkiye’nin tanıdığı hükümettir. Muhalif güçler tarafından bu hükümet tehdit altında. Türkiye, Libya’daki meşru hükümete destek veremezse dışarıdan destek alan muhalifler hükümeti devirebilir. Türkiye’nin Doğu Akdeniz kapsamında yaptığı anlaşma geçersiz olur, bölgedeki çıkarları da sıkıntıya girer. Türkiye, o yüzden mevcut hükümeti desteklemeye çalışıyor. İlk önce İHA’lar gönderildi, tezkere kapsamında daha detaylı destek sağlanacak. Sıcak çatışma ihtimali olabilir” dedi.

“8 OCAK’A KADAR ASKERİN GİDECEĞİNİ DÜŞÜNMÜYORUM”

8 Ocak’ta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşeceğini hatırlatan Dr. Kaynak, “Eğer bu görüşmede Rusya ile anlaşma sağlanamazsa o zaman ‘kendi göbeğimizi kendimiz keseriz, askeri gücümüzü kullanarak kendi çıkarlarımızı koruruz’ gibi bir pozisyon alınabilir. 8 Ocak’a kadar askerin Libya’ya gideceğini sanmıyorum. Belki o tarihten sonra da asker gitmeyebilir, Türkiye bu hamleyi elinde koz olarak tutabilir. Müzakere masasında kendine pozisyon almak için bu karar kullanılabilir” diye konuştu.

MUHALİFLERE DESTEK VEREN GÜÇLER NE YAPACAK?

Türkiye, Libya’ya asker gönderdiği zaman muhaliflere destek veren güçlerin ne yapacağını da kestirmek gerektiğini vurgulayan Dr. Kaynak, “Asker göndermek riskli bir hamle ama gerekçeleri var. Türkiye olduğu yerde dursa ve Libya’daki hükümet devrilse bizim açımızdan ciddi bir prestij kaybıdır. Türkiye’nin çıkarlarının zedelenmesi anlamına da geliyor. Diğer taraftan da risk alıyoruz. Türkiye için ideali hiç asker göndermeye gerek kalmadan elimizdeki bu kozu göstererek Rusya’nın bizim çıkarlarımızı da koruyacak bir yere gelmesidir. Çünkü Rusya karşı tarafta, muhalif güçleri destekliyor” diye konuştu. 

EASTMED DOĞALGAZ BORU HATTI PROJESİ YAPILAMAZ

Doğu Akdeniz’in altından döşenecek EastMed boru hattıyla kaynakların Avrupa’ya ulaştırılmasının finansal açıdan mantıklı bir hamle olmadığını aktaran Dr. Kaynak, “Doğu Akdeniz’in altından böyle bir boru hattı geçirip bunu Avrupa’ya ulaştırmak ciddi bir maliyettir. Ekonomik açıdan bu proje çok anlamlı değil. Şu anda keşfedilen rezervler bir şekilde kontratlandı. Şu anda Türkiye’nin engellemesi olmasa bile boru hattının yapılması mümkün gözükmüyor. Mevcut doğal gaz fiyatları düşünülürse boru hattı yapılamaz” dedi.