Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün hava tahminlerinde ara ara yanılmalar olduğu hepimizin rastladığı bir durumdur.
İnsanlık var olduğu günden beri kontrol edemediği tek güç olan doğayı tahmin etmeye çalışıyor. Bu konuda yapılan en yaygın tahminler ise hava durumu ile ilgilidir. Hava durumu tahminleri yalnızca pazar günü ailece gideceğiniz pikniği etkilemez, başta tarım olmak üzere pek çok alanda hava durumu tahminleri ciddiye alınır ve gerekirse bu tahminlere göre önlemler alınır.
Hava durumu tahmini nasıl yapılıyor?
Meteoroloji Genel Müdürlüğü hava tahminlerini yaparken çok titiz bir çalışma yürütüyor. Gözlem istasyonları ile havadan, karadan ve denizden elde edilen veriler inceleniyor. Tahminler, uzmanlarca yorumlanan bu veriler üzerinden yapılıyor.
Türkiye'de iki binden fazla otomatik meteoroloji gözlem istasyonu bulunuyor. Bu istasyonlar; sıcaklık, rüzgar, basınç, nem gibi verileri toplayıp merkeze iletiyor.
Yorumlarla birleşen gözlemler tahmini oluşturuyor.
Hava durumu tahminleri neden yanlış çıkıyor?
1800’lü yılların başından beri resmen hava durumu tahmini yapıyoruz. Zaman içinde yaşanan gelişmeler ile birlikte atmosferi ve doğayı daha iyi tanımamız neticesinde tahminler giderek nokta atışı hale geliyor. Öyle ki bugün yapılan 4 günlük bir hava durumu tahmini, 30 yıl önce yapılan günlük tahminden bile çok daha doğru sonuç veriyor.
Atmosfer ve iklim etkilerinden elde edilen verilerle bir model oluştururken dünya karelere bölünür. Bazı kareler küçük, bazıları büyüktür. Büyük kareler çok daha uzun vadeli ama kesin olmayan sonuçlar verirken küçük kareler çok daha kısa vadeli ama neredeyse kesin olan sonuçlar verirler.
Hava durumu tahmin modelleri pek çok öngörülemez veriyi de hesaplayarak yapılmaya çalışılır ancak adı üstünde, öngörülemez olayların ne zaman ortaya çıkacağı bilinemez. Model oluşturulan alanda her şey tahmin edildiği gibi giderken ansızın bambaşka bir yerden esen bir rüzgar kelebek etkisi oluşturarak tüm tahminleri alt üst edebilir.
Tahmin yayıncılarının da bu konuda yanıltıcı bir payı var. %30 yağmur ihtimalini de %70 yağmur ihtimalini de ‘Bugün yağmur yağacak.’ şeklinde yayınlarsanız elbette tahmin yanlış gibi görünecektir. Benzer bir olay, geniş alanlarda da yaşanıyor. Örneğin; Ankara’da yağmur yağacak denildi ama sizin olduğunuz bölgeye yağmıyor. Ancak bilmiyorsunuz ki başka bir ilçeyi sel götürüyor.
