İNCELEME / MERYEM TORUN
Türk rock müziğinin efsanevi isimlerinden Erkin Koray, dün Kanada'da kaldırıldığı hastanede 82 yaşında yaşamını yitirdi. Acı haberin sevenlerini hüzne boğduğu Koray, koca bir 'Fesuphanallah' dedirtti...
Cemalim, Sevince, Seni Her Gördüğümde, Çöpçüler ve daha birçok başyapıta imza atan Koray, Anadolu Rock müziğin babası olarak biliniyordu.
Coğrafya sadece kaderi değil aynı zamanda tarzı da belirliyordu
Rock müzik, Türkiye'ye geldiğinde seveni, dinleyeni hatta icra edeni bile pek yoktu. O ana kadar Türk Sanat Müziği, Türk Halk Müziği ve pop müzik dinleyen insanlar bir anda karşılarında uzun saçlı, dar pantolonlu, çizme giyen, takı takan sanatçılar gördü. Erkin Koray, Ersen ve Dadaşlar, 3 Hürel, Barış Manço ve Cem Karaca gibi, bugün kültürümüzde ve türk müzik tarihinde büyük bir yeri olan sanatçılar, o günlerde oldukça garip karşılanmıştı. Rock müziği Anadoluya has ezgilerle harmanlayan bu abiler, bambaşka bir tarz olan Anadolu Rock Müziğini doğurdular.
Peki bu müziğin çıkış noktası neydi?
Halkın karşısında artık giyim tarzı ve müziği farklı olan birileri vardı. Yeni olan bir müzik türünü, çoğunlukla radyo ve plakların rağbet gördüğü bir dönemde, hele de reklamsız bir şekilde insanlara tanıtmak ve sevdirmek zordu. Bunun için bir şey yapmak gerekiyordu? Buldular.
Müziğini kendinden olanla harmanlayarak, bulunduğun coğrafyanın kültürünü müziğine işlemek. Coğrafya sadece kaderi değil aynı zamanda tarzı da belirliyordu. Ve bu abiler bu tarzla kültür bir müzik anlayışının doğmasını sağladılar.
"Biraz doğadan, biraz akrabalıktan ve ikilemelerden…"
Anadolu rock'a ne oldu?
1980‘lerde en parlak dönemini yaşayan Anadolu rock, darbe ve siyasi olaylar sebebiyle başkaldırış olarak algılanmaya başladı ve 80’lerin sonlarına doğru eski popülerliğini sürdüremedi.
1990'ların ortalarından itibaren yıldızı parlayan Haluk Levent, Kıraç, Murat Göğebakan, Ogün Sanlısoy gibi isimler Anadolu rock'ı tekrar ayağa kaldırmaya çalıştı.
Anadolu Rock'ın Önde Gelen Temsilcileri
ERKİN KORAY
Yaptığı doğu-batı sentezi sadece Türkiye’de değil dünyanın pek çok yerinde ilgi gördü. Elektro bağlamayı da icat ederek müzik dünyasına unutulmaz miraslar bıraktı. Aşkı için çöpçülere sitem eden, aslında kızgın olduğumuz birçok şeye fesuphanallah deyip geçmeyi öğreten biricik Erkin Koray bu türün en köklü temsilcilerinden.
BARIŞ MANÇO
Barış Manço hem müzikte hem kültürümüzde pek çok ilke imza attı. Ülkede 'barış' kelimesini isim olarak kullanan ilk kişidir aynı zamanda. Şarkıları ile de hem kendi ülkemize hem tüm dünyaya hep barışı, kardeşliği, sevgiyi haykırdı. Anadolu’nun bağrında yetişen gelişen her şey soyutundan somutuna onun müziğinin konusu oldu. Ve bu 80-90 doğumlu pek çocuk onunla büyüdü. Hiç unutulur mu Barış abi?
CEM KARACA
Anadolu rock tarzının aradığı tür olduğunu söyleyip Anadolu rock grupları arasında yer alan Apaşlar grubuyla sektöre atıldı. Onlardan ayrı Moğollar ve Dervişan gruplarıyla da çalıştı. Şarkılarında daha çok ezilen, kenarda kalan, dışlanan halkın sesi olmaya çalışan Karaca, toplumsal eleştirilere de şarkılarında sıkça yer verdi. Sesiyle de çok fark yarattı. O yıllardan beri bu türün en önemli temsilcilerinden oldu.
O platform çöktü
Artık 3'ü de yok. Müzik yazarı Murat Meriç BBC Türkçe'ye Erkin Koray'ın ardından yazdığı yazıda şöyle diyordu:
"Rock bahsinde dört ayaklı bir büyük platform var: Barış Manço, Fikret Kızılok ve Cem Karaca’dan sonra Erkin Koray’ın gidişiyle o platform çöktü."
