CÜNEYT ALKIŞ / SAYFA16

Türkiye en kritik seçimlerden birine giriyor. Son düzlükte pek çok anket firması, siyasal iletişimci ve siyasetçi değerlendirmelerini paylaşıyor. Türkiye'nin en büyük 4. ili, ihracat merkezi Bursa, 2023 seçimlerinde 2,2 milyon oyuyla önemli bir oy deposu. Yanı sıra Bursa'da son 7 seçimde Türkiye ile paralel seçim sonuçlarının çıkması da bir başka önemli konu.

Bursa’da, 24 Aralık 1995’te yapılan seçimlerde birinci parti 24,63 ile DYP çıkarken, ülke genelinde 21,38 ile Refah Partisi 1. oldu. O günden sonra sırasıyla yapılan toplam 7 genel seçim, 2 de cumhurbaşkanlığı seçiminde Bursa’daki sonuçlarda, Türkiye geneliyle aynı, rakamsal olarak da yakın sonuçlar çıktı. Hatta, genel sonuçlardan bir kaç puan fazla oylar çıkararak kazanan lidere ve partiye teveccüh gösterdi.

Bursa, seçim sonuçlarında her zaman Türkiye’yi yansıttı. Bu elbette bir tesadüf değildi. Türkiye seçmen yapısının Bursa’daki seçmen yapısıyla olan benzerliği, sosyolojik ve demografik niteliklerdeki benzerlikler bunu doğurdu. Bursa şehri, yerli nüfusun, balkan göçmenlerinin, sanayi sonrası diğer şehirlerden gelen göçlerin, çerkez, gürcü ve kürtlerin olduğu bir şehir. Tıpkı Türkiye gibi.

BURSA VE TÜRKİYE BENZERLİĞİ

Bir kent ait olduğu ülkenin genel özelliklerden ayrı düşünülemez fakat buna rağmen pek çok kentin barındırdığı nüfusun özellikleri, yaşayan insanların nitelikleri ülke geneliyle aynı olmayabilir. Bursa burada diğer şehirlerden ayrılan bir il. Bursa nüfusunun, sosyal ve demografik yapısının tarihsel süreçte gösterdiği değişim, ülkenin değişimiyle paralellik göstermiştir.

1 Eylül 1915 tarihli belgeye göre Bursa merkezde 59.435 Müslüman, 11.676 Gayrimüslim (6.433 Ermeni, 6.368 Rum, 3.709 Musevi, 694 Katolik ve 272 Protestan) yaşamaktaydı.

Cumhuriyet döneminin ilk nüfus sayımı 1927 yılında yapılmış, nüfus sayımı sonuçlarına göre Bursa‘nın toplam nüfusu yaklaşık 400 bin olarak tespit edilmişti. Nüfus, 1950-1960’lı yıllara kadar istikrarlı bir şekilde doğumlara paralel olarak yükselmiş, önemli bir artış gözlemlenmemiş. Ancak özellikle 1970’lerin sonundan itibaren kırsal ağırlıklı kitlesel iç göçlerle şehrin yapısı değişmeye başlamış ve günümüze kadar bu şekilde süregelmiştir.

Bursa’nın demografik ve sosyal yapısının gelişiminin Türkiye ile benzerlik göstermesi, özellikle son 30 yıldaki siyasi sonuçlara da yansıdı.

Bu uzun girizgahtan sonra gelin Bursa ve Türkiye seçim sonuçlarını karşılaştıralım. Bakalım 1999’dan bu yana Türkiye ile seçim sonuçlarında paralellik gösteren Bursa’da nasıl sonuçlar çıkmış.

GENEL SEÇİMLER:

18 NİSAN 1999

TÜRKİYE - DSP -22,2 – BURSA - DSP - 32,04

3 KASIM 2002

TÜRKİYE AKP 34,3 – BURSA -AKP - 41,3

22 TEMMUZ 2007

TÜRKİYE - AKP 46,7 – BURSA - 50,7

12 HAZİRAN 2011

TÜRKİYE - AKP 49,8 – BURSA - 52,9

7 HAZİRAN 2015

TÜRKİYE - AKP 40,8 – BURSA - 43,9

1 KASIM 2015

TÜRKİYE - AKP 49,5 – BURSA - 54

24 HAZİRAN 2018

TÜRKİYE - 42,56 – BURSA 46,2

CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMLERİ:

2014:

TÜRKİYE - ERDOĞAN – 51,79 – BURSA - ERDOĞAN- 54,88

2018

TÜRKİYE - ERDOĞAN – 52,59 – BURSA - ERDOĞAN - 55,5