Son dönemlerde, ünlü sosyal medya fenomenleri Dilan Polat ve Engin Polat hakkında kara para aklama, vergi kaçakçılığı gibi suçlar yönünden başlatılan soruşturma süreci, kamuoyunun yakından takip ettiği konular arasında yer alıyor.
Bugünkü yazımızda da Türk Ceza Kanunu'nun 282. Maddesinde düzenlenen "Suçtan Kaynaklanan Malvarlığı Değerlerini (Kara Para) Aklama" ve Vergi Usul Kanunu'nun 359. Maddesinde düzenlenen "Vergi Kaçakçılığı" suçlarının maddi unsurlarını ve cezai yaptırımlarını yakından inceleyeceğiz.
"Suçtan Kaynaklanan Malvarlığı Değerlerini (Kara Para) Aklama" Suçu Nedir?
Alt sınırı 6 ay veya daha fazla hapis cezasını gerektiren bir suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini, yurtdışına çıkaran veya bunların gayrimeşru kaynağını gizlemek veya meşru bir yolla elde edildiği konusunda kanaat uyandırmak maksadıyla, çeşitli işlemlere tâbi tutan kişi, 3 yıldan 7 yıla kadar hapis ve 20 bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
Son zamanlarda, haklarında yürütülen soruşturma haberleriyle basında sıkça yer alan yasa dışı bahis çetelerince veya uyuşturucu ya da silah kaçakçılığı suçlarından elde edilen paranın bankacılık işlemleriyle mali sisteme sokulmaya çalışılmasını kara para aklama suçlarına örnek gösterebiliriz.
Suçun Örgütlü Olarak İslenmesi Hali
Bu suçun, suç islemek için teşkil edilmiş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde islenmesi halinde ise verilecek ceza bir kat arttırılacak olup, ceza miktarı 6 yıldan 14 yıla kadar hapis ve 40 bin güne kadar adlî para cezasına çıkmaktadır.
Etkin Pişmanlık
Suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerinin aklanması suçu nedeniyle kovuşturma başlamadan önce suç konusu malvarlığı değerlerinin ele geçirilmesini sağlayan veya bulunduğu yeri yetkili makamlara haber vererek ele geçirilmesini kolaylaştıran kişi hakkında ise suç nedeniyle ceza verilmeyecektir.
"Kaçakçılık Suçları ve Cezaları"
Vergi kanunlarına göre tutulan veya düzenlenen ve saklanma ve ibraz mecburiyeti bulunan;
1) Defter ve kayıtlarda hesap ve muhasebe hileleri yapanlar, gerçek olmayan veya kayda konu işlemlerle ilgisi bulunmayan kişiler adına hesap açanlar veya defterlere kaydı gereken hesap ve işlemleri vergi matrahının azalması sonucunu doğuracak şekilde tamamen veya kısmen başka defter, belge veya diğer kayıt ortamlarına kaydedenler,
2) Defter, kayıt ve belgeleri tahrif edenler veya gizleyenler veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar hakkında
18 aydan 5 yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
"Sahte Fatura Düzenleme ve Kullanma Suçu" (VUK md.359/b)
Sahte (naylon) fatura, 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu (VUK)'nun 359. maddesine göre gerçekte herhangi bir hukuki ilişkisi bulunmadığı halde düzenlenen fatura olarak tanımlanmaktadır. Sahte fatura düzenleme ve kullanma suçu, haksız kazanç sağlamak, az vergi ödemek veya hiç vergi ödememek suretiyle vergi kaçırmak için islenen bir fiildir.
Vergi kanunları uyarınca tutulan veya düzenlenen ve saklama ve ibraz mecburiyeti bulunan defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar, 3 yıldan 8 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Etkin Pişmanlık
Bu maddede yazılı fiillerle verginin ziyana uğratıldığının tespit edilmesine bağlı olarak tarh edilen verginin, gecikme faizi ve gecikme zammının tamamı ile kesilen cezaların yarısı ve buna isabet eden gecikme zammının;
soruşturma evresinde ödenmesi halinde verilecek ceza yarı oranında, kovuşturma evresinde hüküm verilinceye kadar ödenmesi halinde ise verilecek ceza üçte bir oranında indirilir.
Tarh edilen vergi ve vergi aslına bağlı olarak kesilen cezanın bulunmadığı durumlarda ise verilecek ceza yarı oranında indirilir.
