6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nda yapılan bir takım değişiklikleri de içeren "7445 sayılı İcra ve İflas Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" 05.04.2023 tarih ve 32154 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı.
Bugünkü yazımızda, anılan Kanunu arabuluculuk kapsamında getirdiği değişiklikler yönünden inceleyeceğiz.
Zorunlu arabuluculuk kapsamına alınan uyuşmazlıklar
İlgili kanun ile bir takım uyuşmazlıklar zorunlu arabuluculuk kapsamına alındı. Bunlar;
a) Kiralanan taşınmazların 2004 sayılı kanuna göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler hariç olmak üzere, kira ilişkisinden kaynaklanan uyuşmazlıklar.
b)Taşınır ve taşınmazların paylaştırılmasına ve ortaklığın giderilmesine ilişkin uyuşmazlıklar.
c) 23/6/1965 tarihli ve 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu'ndan kaynaklanan uyuşmazlıklar.
d) Komşu hakkından kaynaklanan uyuşmazlıklar.
Tüm bu uyuşmazlıklardan kaynaklanan davalar her geçen gün daha da fazlalaştığından, son zamanlarda sulh hukuk mahkemelerinin iş yükünün oldukça arttığını söyleyebiliriz. Bu sebeple, başlatılan yargılama süreçlerinde, duruşma tarihlerinin aylar sonrasına verildiği de göz önüne alındığında, bu uyuşmazlıkların zorunlu arabuluculuk kapsamına alınması ile, vatandaşların haklarına daha hızlı bir şekilde kavuşabilmesinin ve adliyelerdeki dava yoğunluğunun azaltılmasının hedeflendiği anlaşılmaktadır.
Tarafların sürece daha çok dahil edildiği zorunlu arabuluculuk faaliyeti
Anılan kanun ile zorunlu arabuluculuk kapsamındaki uyuşmazlıklar bakımından birtakım yenlikler getirilmiştir. Şöyle ki;
- Arabulucunun görevlendirme konusunda avukatı bulunsa bile asıl tarafı da bilgilendireceği düzenlenmiştir.
-Nitekim, arabuluculuk faaliyeti sonunda arabulucunun taraflar hazır değilse her türlü iletişim vasıtasını kullanarak hazır bulunmayan tarafları bilgilendireceği düzenlenmiştir.
-Kanunlarda icra edilebilirlik şerhi alınmasının zorunlu kıldığı haller hariç, taraflar ve avukatları ile arabulucunun, ticari uyuşmazlıklar bakımından ise avukatlar ile arabulucunun birlikte imzaladıkları anlaşma belgesinin, icra edilebilirlik şerhi aranmaksızın ilam niteliğinde belge sayıldığı düzenlenmiştir.
-Arabuluculuk bürosuna başvurulmasından sonra, başvuran taraf aleyhine uyuşmazlık konusuyla ilgili olarak icra takibi yapılması durumunda, başvuran tarafın bu takibe karşı son tutanağın düzenlendiği tarihten itibaren iki hafta içinde 2004 sayılı Kanunun 72. maddesi uyarınca menfi tespit davası açması ve talep etmesi halinde 72. maddenin ikinci fıkrası hükmü uygulanacağı düzenlenmiştir.
Yürürlük tarihi 1/9/2023!!!
Son olarak, anılan Kanun'un 43. Maddesi gereğince, yukarıda belirttiğimiz uyuşmazlıklar bakımından, zorunlu arabuluculuğa başvuru şartının 1/9/2023 tarihi itibariyle başlayacağını da vurgulamak isteriz.
